>>>>>>PERSBERICHT gekopieerd van Binnenlands Bestuur http://www.binnenlandsbestuur.nl <<<<<<<<<<

Met acht maatschappelijke businesscases gaat de gemeente Nijmegen met allerlei zorgpartners het jeugd- en Wmo-beleid anders aanpakken. Dat levert maatschappelijke en economische winst op. Investeringen bedragen 27 miljoen, opbrengst is 44 miljoen.

Geen kale sanering

‘Bij een zorgtransformatie wil ik niet afschalen met een kale sanering of lagere inkoop. Ik doet dat liever planmatig en meerjarig met een planexploitatie en in overleg met de sector. Dat voorkomt wachtlijsten’, legt GroenLinks-wethouder Bert Frings zijn keuze uit om de zorg in Nijmegen te transformeren naar maatschappelijke businesscases. De gemeente wil met burgers, welzijns- en zorgaanbieders, huisartsen en zorgverzekeraars de zorg kosteneffectiever maken en ondersteuning beter laten aansluiten op de vraag. Daarin zijn grote slagen te maken als je ketensamenwerking optimaliseert, aldus Frings. ‘Na de decentralisaties waren vele instanties bezig met één persoon zonder samen te werken. Als de gemeente dat eerder oppakt, zijn minder zorginstanties nodig.’

Planexploitatie van tien jaar

Voor een inhoudelijke transformatie is tijd en geld nodig, weet Frings. ‘Je kunt pas afbouwen als de keten aan de voorkant op orde is.’ Geleidelijk afschalen levert eerst veel meer resultaat op bij burgers, want je bent eerder bij het probleem. ‘Tegelijk betaal je de opgelegde bezuiniging.’ Planexploitaties van veertig jaar zijn heel gebruikelijk in de bouw, maar niet in de zorg. Frings kiest voor een periode van tien jaar, waarvan hij eerst drie jaar investeert. De versterkte voorkant wordt bekostigd door deels te besparen op zware zorg via preventie en snellere uitstroom naar lichte zorg. Zulke afspraken zijn organisatorisch ingewikkeld. Een ander probleem was dat partijen in de ketens elkaar niet spraken. ‘Met op- en afschaling willen we in tien jaar ontschotten en een nieuwe zorginfrastructuur opzetten.’

Maatschappelijke businesscases

In 2016 liet de gemeente acht maatschappelijke businesscases (mBC’s) opstellen, waarvan er nu zes openbaar zijn. De prognoses 2016-2020 laten zien welke investeringen voor welke interventies nodig zijn, welke maatschappelijke effecten en kostenbesparingen die opleveren en voor welke belanghebbende die besparingen gelden. De totale investering in zes openbare mBC’s is 27 miljoen euro en de totale opbrengst 44 miljoen. Drie mBC’s vormen het grootste deel van de investeringen: Transformatie Jeugdzorg (34,7 procent), Individuele Plaatsing en Steun (31 procent) en Intensief Behandelcentrum (IBC) Jeugd (29,7 procent).

Ontwrichtende werking

De mBC “Amalia: kinderen met chronisch somatische problematiek” is financieel bescheiden, maar licht Frings eruit vanwege de hoge ratio van investering en maatschappelijk rendement: 2,20. Iedere euro investering levert 2,20 euro rendement op. Snellere en beter passende zorg uit de eerste of tweedelijn voorkomt dat kinderen lang uit de roulatie zijn en onnodig gebruikmaken van de dure derdelijn. ‘Kinderen werden drie keer heropgenomen, maar dat bleek niet vanwege somatische problemen, maar vanwege de ontwrichtende werking van een chronisch ziek kind op de omgeving. Er blijken hele andere dingen nodig om heropnames te voorkomen. We willen in twee jaar de derde heropname voorkomen door inzet van meer pedagogische hulp, maatschappelijk werk en somatische verpleegkundigen. De gemeente investeert en de verzekeraar heeft minder kosten.’

Effectief bewezen

MBC Individuele Plaatsing en Steun (IPS) bevat trajecten om mensen met een ernstige psychiatrische aandoening richting duurzaam werk te helpen. Het gaat om 734 personen en dertien ketenpartners. Met 8,5 miljoen investering en ruim 10,5 miljoen besparing is de verwachte ratio 1,24. Tijdens IPS-trajecten in Canada, de Verenigde Staten en in Amsterdam is effectief bewezen dat het werkt, vertelt Frings. Van de honderd mensen die werden geplaatst had 44 procent na twee jaar een baan. Dat betekent 44 x 13.000 euro minder geld aan uitkeringen. ‘56 procent had geen baan, maar voelde zich beter, omdat ze naar een dagbesteding gingen. Het pillengebruik halveerde. We willen hier dit jaar al mee beginnen.’

Alleen crisisbedden

De mBC IBC Jeugd betekent transformatie van residentiële naar ambulante zorg in de Jeugd GGZ. Het gaat hier om 180 jongeren in vier jaar en acht ketenpartners. De ratio is 1,31 met een vergelijkbare investering en opbrengst als bij IPS. ‘De IBC Jeugd is al afgebouwd. Er zijn alleen nog crisisbedden, waar kinderen 48 uur kunnen worden opgenomen met een ouder erbij. Daarna gaan ze weer naar huis en gaat dezelfde behandelaar mee. Dat is succesvol. Waar ze eerst zes tot acht weken in de instelling waren, gaan ze nu binnen een paar dagen naar huis. Die ambulante thuisbegeleiding helpt.’

Meer weten? Download hier de factsheet voor een overzicht van drie mBC's. 

De volledige mBC's zijn te vinden op ons kenniscentrum: http://www.sinzer.org/knowledge-center-nl en kunt u daar downloaden.