Gemeente Utrecht vervult op gebied van stimuleren van sociaal ondernemerschap in Nederland een voorlopers rol. Onder andere via haar inkoopbeleid geeft gemeente Utrecht een stimulans aan sociaal ondernemerschap. Zo zijn leveranciers die zaken doen met de gemeente doorgaans verplicht 5% aan ‘social return’ te besteden bij aanbestedingen boven een ton. Daarmee hielp gemeente Utrecht in 2015 627 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan werk. Omdat het creëren van maatschappelijke meerwaarde echter breder is dan arbeidsparticipatie, is gemeente Utrecht momenteel bezig de invulling van het social return beleid breder te trekken. Zo wil Utrecht leveranciers, andere gemeenten en sociaal ondernemers ook inspireren om sociaal ondernemen in te zetten voor het stimuleren van sociale inclusie, duurzaamheid en andere maatschappelijk relevante thema’s.

Gemeente Utrecht is ervan overtuigd dat het meten van maatschappelijke impact een cruciaal element is in dit beleid rondom sociaal ondernemerschap. Enerzijds kan het meten van deze impact dienen om voor de ‘inkopende partij’ helder te maken wat voor maatschappelijke impact een bepaalde ondernemer bereikt; anderzijds kan door het meten van impact een lerend effect wordt gecreëerd onder de deelnemende sociaal ondernemers, waardoor zij hun maatschappelijke impact verder kunnen vergroten. Bij het meten van impact wordt echter tegen een aantal uitdagingen aangelopen:

• Ondernemers hebben doorgaans weinig tijd en budget beschikbaar om zelf een gehele meting te doen
• Wanneer iedere ondernemer zelf meet-indicatoren opstelt, is het moeilijk om verschillende ondernemers met elkaar te vergelijken (benchmark) en zo van elkaar te leren, evenals om een geaggregeerde score van de gehele sector te bepalen.

In mei 2016 zijn gemeente Utrecht, Social Impact Factory en Sinzer gestart met het ontwikkelen van een impact template. Dit template wordt ontwikkeld samen met sociaal ondernemers zoals Specialisterren, Taal doet meer, I-did slow fashion, De Wending en focust zich op het meten van impact in de volgende domeinen: arbeidsparticipatie, sociale inclusie, armoede en duurzaamheid. Het zijn met name indicatoren die zowel aan de sociaal ondernemer worden uitgevraagd (output) alsmede outcome indicatoren (zonder waarderingen in Euro's) om de veranderingen c.q. effecten van de doelgroep van deze sociaal ondernemingen in kaart te brengen. In september vindt er een pilot meting plaats uitgevoerd door de sociaal ondernemers om het template te toetsen.