- Deze blog is de tweede uit een serie van blogs over impact coaching aan bewonersinitiatieven in Utrecht –
Lees het eerste deel hier.

Zoals aangekondigd is Sinzer in opdracht van Gemeente Utrecht aan de slag met ‘impact coaching’ van 9 bewonersinitiatieven en sociaal ondernemingen in Utrecht. Wie dit precies zijn lees je in onze eerste blog over dit traject.

Na een of meerdere individuele coaching sessies per initiatief kunnen we een eerste balans opmaken. Wat ten eerste opvalt is dat alle initiatieven impact meten heel serieus nemen en prioriteit weten te geven, ondanks het kleine team waarmee gewerkt wordt. De deelnemers zijn oprichter, uitvoerder en nu ook impact manager. Naast de focus op dagelijkse activiteiten om het initiatief draaiende houden is iedereen vol enthousiasme aan de slag gegaan met hun impact managementstrategie. Na het maken van een Theory of Change is er gewerkt aan de doelstelling, scope en is er gekozen wie het belangrijkste publiek c.q. lezer is van de impact resultaten. Gezamenlijk zijn korte en lange termijn effecten en meetbare indicatoren gekozen en nu is de fase aangebroken van data verzamelen. In een latere fase volgt data-analyse, duiding en het uitwerken van mogelijke verbeteringen om de impact te vergroten.

Opnieuw afhankelijk van de doelstelling en wie het publiek is kiezen de initiatieven een manier van datapresentatie. Indien het doel marketing en communicatie is, is een mooi en illustrerend beeld belangrijk en wordt data op een pragmatischere manier verzameld. Dit hoeft dan misschien geen statistische analyse te worden maar kan ook quotes en foto’s bevatten. Daarom is het belangrijk om altijd te beginnen met het bepalen van de doelstelling, scope en je publiek. Kernvragen hierbij kunnen zijn: “waarom wil je impact meten” en “en voor wie?” Is het doel om te leren wat de werkzame bestandsdelen zijn van een interventie en welke veranderingen en in welke mate er worden gecreëerd, dan is een set van gevalideerde indicatoren en het betrekken van de doelgroep noodzakelijk. Wil een financier met name weten in welke mate het initiatief ook maatschappelijke kosten bespaart, dan zijn andere methoden zoals Social Return on Investment meer geschikt.

In deze fasen helpen we de initiatiefnemers met het opstellen van een impact meetstrategie. In een meetstrategie staat de gekozen dataverzamelingsmethoden, de frequentie van dataverzameling, welke stakeholders betrokken gaan worden en op welke manier. Na het vaststellen van deze kaders, komt het échte werk. Indien gekozen is voor digitale surveys of diepte-interviews gaat men aan de slag met het opstellen van bijpassende vragen of word er in bestaande of openbare data gedoken om te kijken wat daarvan relevant is. Interessant om te zien, is dat er ook overeenkomsten zijn in het gebruik van indicatoren omdat verschillende initiatieven de focus hebben op dezelfde maatschappelijke problemen zoals eenzaamheid, schulden of verbeteren van participatie. Zodoende gebruiken meerdere initiatieven de eenzaamheidsschaal van De Jong Gierveld als gevalideerd instrument om te achterhalen in hoeverre ze bijdragen aan netwerk opbouw, kennis vergroting en mogelijk sociale cohesie in de wijk.

Bijvoorbeeld het project Digitale Buddies van de GeluksBV heeft gekozen voor het uitzetten van vragenlijsten aan de deelnemende ouderen, bij de start van het project en afsluitend van het project. Zij hebben zodoende gekozen voor een ‘nulmeting’ en ‘nameting’ structuur. Op deze manier kun je straks toelichten hoe de situatie was voor de interventie en hoe deze erna wordt ervaren, altijd rekening houdend met wat je van deze verandering mag claimen door jouw initiatief. Dit is een sterkere opzet dan alleen een retrospectieve meting te doen omdat het vaak lastig is voor respondenten om de situatie voorafgaand aan de interventie goed in te schatten. Een andere methode die gekozen wordt is het afnemen van kwalitatieve interviews, zo heeft Zus & Zo (oud-)vrijwilligers via telefoon geïnterviewd en neemt Talent Connection één-op-één interviews af met deelnemers. Belangrijk hierbij is op te letten op de mogelijke ‘bias’ wanneer je als initiatiefnemer zelf ook mensen gaan bevragen. Buurtinitiatieven Food for Good & Nieuw Rotsoord gaan beide hun doelgroep bevragen via een anonieme online survey. De focus ligt hierbij op het verbeteren van persoonlijk en/of relationele welzijn doordat de doelgroep bij hun aanklopt met burn-out klachten, psychosociale problematiek of een plek krijgt om te re-integreren. Tenslotte, UtrechtCares heeft ook voor een digitale survey gekozen en gaat hun database van vrijwilligers een retrospectieve survey sturen. Gezien de grote groep en veel verschillende activiteiten die op andere momenten plaatsvinden, is dit voor hun de meeste passende methode. In de toekomst kan er nagedacht worden om een nulmeting uit te zetten voordat vrijwilligers actief zijn geweest. Zo kan je nog sterker claimen welke mogelijke positieve, negatieve, bedoelde of onbedoelde verandering voortkomt door een uitgevoerde vrijwilligersactiviteit via het platform van UtrechtCares.

Zoals uiteengezet, in de huidige fase wordt voornamelijk gefocust op dataverzameling daarna volgt analyse, duiding en rapportage. In de volgende blog zullen we gaan terugkijken op de praktische aspecten van dataverzameling en welke uitdagingen, keuzes en ervaringen die opgeleverd hebben.