Sinzer Blog

Gekanteld werken

‘Kantelen’ en ‘gekanteld werken’ zijn veelgehoorde termen wanneer er wordt gesproken over de transformatie van het sociaal domein. De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) omschrijft kantelen als ‘het in gesprek gaan met de burger om, uitgaande van de eigen mogelijkheden, te komen tot ondersteuning die bijdraagt aan het kunnen blijven ‘meedoen’ in de samenleving.’ 

De gemeente Nijmegen en diverse zorgenketenpartners hebben gesignaleerd dat het voor sommige volwassenen met een Ernstig Psychische Aandoening (EPA) moeilijk is om (betaald) werk of zinvolle dagbesteding te vinden, wat negatieve effecten heeft op de door hen ervaren gezondheid en kwaliteit van leven. Het aanbieden van IPS-trajecten (Individuele Plaatsing en Steun) wordt gezien als een van de mogelijk antwoorden op dit probleem. Een analyse van de bredere maatschappelijke effecten hiervan stond centraal in een maatschappelijke Business Case (mBC) die Sinzer uitvoerde in opdracht van en samenwerking met de Gemeente Nijmegen.

De invoering van de Participatiewet, Jeugdwet en Wet Maatschappelijke Ondersteuning in januari 2015 betekende de start van een grote transformatie in het sociaal domein. Vanaf dat moment werden gemeenten volledig verantwoordelijk voor jeugdzorg, werk & inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen. In het kader van ‘meer met minder, dichter bij huis’ zijn gemeenten op zoek gegaan naar manieren om, bijvoorbeeld op het gebied van zorg, kostenbesparingen gepaard te laten gaan met een verbetering van de kwaliteit. Uitgangspunten zoals ‘op eigen kracht’ en ‘in het eigen netwerk’ staan daarbij centraal. Maar hoe weten we van tevoren of een nieuwe interventie het gewenste resultaat oplevert?

Een transformatie van het zorglandschap met betere én goedkopere zorg? Gemeente Nijmegen beoogt dit te bereiken door het zorglandschap – samen met welzijns,- en zorgaanbieders, zorgverzekeraars, huisartsen en de burgers – te gaan transformeren. Hoewel deze transformatie kan plaatsvinden binnen een organisatie is gemeente Nijmegen ervan overtuigd dat de grootste slagen zijn te maken door samenwerking in de zorgketen en het daarbij betrekken van het sociale netwerk van de cliënten. Om de transformatie te bewerkstelligen moet zorgvuldig worden afgewogen waar bezuinigingen moeten worden vergezeld van investeringen om een zogenaamde “zorgzame regio” te blijven. De transformatie is een combinatie van afbouwen én opbouwen. Op welke onderdelen zet je dan meer en juist minder in?

Nu het eerste transitie-jaar ten einde loopt en de contracteer-ronde voor 2016 start, zullen outcomes een grotere rol gaan spelen in gesprekken tussen gemeenten en zorgaanbieders. Zo moeten gemeenten sinds 1 januari 2015 transparant maken welke outcome criteria zij hanteren voor de jeugdhulp.  Wat betekent dit voor zorgaanbieders? Welke outcome criteria wegen het zwaarst? Hoe kun je hier als zorgaanbieder op anticiperen?